İdare ve Vergi Hukuku

idare hukuku

İdare hukuku, idarenin kuruluş ve işleyişini düzenleyen kamu hukuku kurallarının bütünüdür.

Diğer bir ifadeyle, idare hukuku, idare organını ve fonksiyonunu düzenleyen özel hukuk kurallarını aşan hukuk kuralların bütünüdür.

İdare hukuku bağımsız  bir hukuk dalıdır. Bu sebeple de özel hukuktan tamamıyla ayrı bir hukuk dalını ifade etmektedir. İdare hukukunun bazı kavram ve ilkelerinin (örneğin tek taraflı işlemler, icraîlik, kamulaştırma, idarî yaptırımlar, hukuka uygunluk karinesi, kamu yararı, vb.) özel hukukta benzeri yoktur. Diğer bazı kavram ve kuralların (örneğin idarî sözleşmeler, idarî sorumluluk, vb.) özel hukukta benzerleri vardır. Ancak bunların hukukî rejimi özel hukuktaki benzerlerinden tamamıyla farklıdır.

Vergi hukuku, bir kamu hukuku dalı olup, devletin kamu gücüne dayanarak kişilerden aldığı vergi ,harç, resim ve benzeri gelirler dolayısıyla ortaya çıkan karşılıklı hak ve ödevleri düzenleyen hukuk dalıdır diyebiliriz.Karşılıksız olan ve gerektiğinde zor kullanılarak alınan; harç, resim, fon, prim, aidat vb.. adlar altında ki tüm kamu gelirleri nitelik itibari ile vergi hukuku kapsamına girer.

İdare ve vergi hukukundan doğan uyuşmazlıklara idarî yargı ( idare ve vergi mahkemeleri) yerlerinde bakılmaktadır.

İdare Hukukunun kapsamı geniş olmakla beraber, günümüzde en sık karşılaşılan davalar idarenin sorumluluğu ve tazminat (tam yargı) davaları ile hukuka aykırı idari işlemlerin iptali davalarıdır.İdari para cezasının iptali davası ,Memur atama işleminin iptali davası, aylıktan kesme işleminin iptali davası, sağlık hukukundan kaynaklanan tazminat davaları,disiplin suçunun iptali davası,kamulaştırmanın iptali davası ile idarenin kusurundan kaynaklanan her türlü tazminat davaları bu kapsamda yer alan örneklerden bir kaçıdır.

İdare ve vergi hukukunu ilgilendiren belli başlı davalar şunlardır;

  • – Hukuka aykırı İdari işlemin iptali davaları
  • – İdarenin sorumluluğundan kaynaklanan Tam yargı davaları (tazminat talebi içeren davalar)
  • – Vergi uyuşmazlıklarından kaynaklanan davalar
  • – Vergi cezalarının iptali davaları
  • – Kamulaştırmanın iptali davaları
  • – Gümrük mevzuatından kaynaklanan davalar
  • – İdari para cezalarının iptali davaları