Aile Hukuku

aile hukuku

Toplumsal bir olgu ve müessese olan aile, büyük önemi dolayısıyla Anayasada düzenlenmiştir. Anayasanın 41. maddesinde, “ Aile, Türk toplumunun temelidir. Devlet ailenin huzur ve refahı için özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ve uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar.”  hükmü yer almaktadır. Böylece Türk toplumunda ailenin önemi belirlenmekte, ailenin, ananın ve çocukların korunması için gerekli önlemleri almak devlete bir görev olarak yükletilmektedir.

Anayasanın 20. maddesine göre; “Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz”. Böylece aile hayatının gizliliğinin korunması Anayasa ile teminat altına alınmıştır.

Aile hukuku, Medeni hukukun, kişilerin aile hukuku çevresindeki ilişkilerini düzenleyen kısmıdır ve geniş bir konu yelpazesine sahiptir.Türk Medeni Kanununun 2. Kitabında 118 -494 maddeleri arasında aile hukukuna ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Aile hukukunun genel olarak konuları, nişanlanma, evlenmenin koşulları ve hükümleri ,boşanmanın koşulları ve sonuçları , eşler arasında geçerli olan mal rejimleri, aile konutu, soybağı, evlat edinme, velayet, eşin ve çocuğun nafaka hakkı, vesayet konularını içerir. Aynı zamanda aile içi şiddet, kadın hakları ve çocuk hakları başlı başına ayrı inceleme alanları oluştursalar da aile hukukunun içindedir.

Aile hukuku kapsamında Türk Medeni Kanunu’nda ve diğer bazı özel yasalarda düzenlenen konulara ilişkin uyuşmazlıklar aile mahkemelerinde görülür. Aile Mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri aile hukukundan kaynaklanan dava ve işlere bakmakla görevlidir. Aile mahkemeleri, uzmanlık mahkemelerinden olup sosyal çalışmacı, ruhbilimci gibi alanda çalışan kişilerin yardımından yararlanıldığı mahkemelerdir. Ayrıca aile mahkemesi hakimlerinin atamasında da aile hukuku konusunda uzman olup olmadığına ve evli ya da çocuklu olup olmadığına bakılarak bu nitelikleri taşıyan kişiler atamada yeğlenir. Türk aile hukuku, aile işlerinin düzenlenmesinde hakime geniş değerlendirme yetkisi bırakmakta ve somut olaylara uygun karar vermeyi sağlayan bir esneklik taşımaktadır. Böylece ,Aile Mahkemeleri, yargılama görevini yanında toplumun temeli olan ailenin korunmasına yönelik koruyucu, eğitici ve sosyal önlemler alınmasını da sağlayacaktır.

Aile Hukuku alanında karşılaşılan en önemli sorunların başında, eşler arasındaki farklılıklar, geçimsizlikler ve sair sebepler sonucunda açılan boşanma davaları gelmektedir. Bununla birlikte son zamanlarda karşılaşılan diğer bir önemli sorun da, bu boşanma davaları ile birlikte ortaya çıkan eşler arasında geçerli olan mal rejimleridir.Ayrıca boşanma davaları ile eşlerin birbirlerinden talep ettikleri maddi ve manevi tazminat konuları da çözüm bekleyen sorunların sadece bir kısmını teşkil etmektedir.

Aile Hukukunu ilgilendiren belli başlı davalar şunlardır;

  • – Boşanma Davası
  • – Anlaşmalı Boşanma Davası,
  • – Çekişmeli Boşanma Davası,
  • – Boşanma ile Maddi ve Manevi Tazminat Davası,
  • – Mal Paylaşımı  (Edinilmiş Mallara Katılım Alacağı) Davası,
  • – Katkı Payı Davası,
  • – Katılma Alacağı Davası,
  • – Ziynet Eşyası alacağı davası
  • – Velayet Davası,
  • – Tanıma ve Tenfiz Davası ( Yurtdışı Boşanma ),
  • – Nafaka Arttırım Davaları (İştirak nafakası arttırım, yoksulluk nafakası arttırım,yardım nafakası arttırım davaları)
  • – Nafakanın Kaldırılması ve Nafaka İndirim Davaları (İştirak nafakası , yoksulluk nafakası ,yardım nafakası kaldırılması)
  • – Soybağının Kurulması ve Babalık Davası
  • – Evlenmeye izin davası
  • – İddet Süresi kaldırma davası
  • – Nesebin Reddi Davası
  • – Evlat Edinme Davaları
  • Aile konutu uygulamasından doğan davalar